Saturday, December 24, 2016

काही कोरलेल्या शब्दांचे तोंड फिरवलेले देशीकरण

फेसबुकवर विद्याधर दाते ह्यांचा हा लेख वाचताना Statue of Liberty च्या खाली कोरलेल्या काही ओळी मिळाल्या. मला सुनील तांबे ह्यांनी फेसबुकवर शेअर केल्याने हा लेख मिळाला, अन्यथा मिळाला नसता. माझे मराठी भाषिक फेसबुक मित्र हे असा लेख वाचण्याची शक्यता थोडी आणि अमराठी भाषिकांना शिवाजी महाराज ह्याविषयाबाबत फारच आदर असतो/माहिती असते/ माहिती घ्यायची आवड असते हा राष्ट्रीय सांस्कृतिक सेवक वर्गाने पसरवलेला साजूक गैरसमज आहे असं असल्याने मी लेख वाचण्याची शक्यता अन्यथा फार थोडी होती. अर्थात मराठीत असा लेख प्रसिद्ध करून स्वतःचीच हानी (आणि परत लेख दुसऱ्या दिवशी मागे घ्यायची क्षुल्लक मानहानी) करून घ्यायला कोणी IE का कुबेर धजावला नसता हेही खरं आहे.

Statue of Liberty सोबत  ज्या कवितेतील ओळी कोरलेल्या आहेत ती मूळ कविता:

 The New Colossus
Emma Lazarus, 1849 - 1887

 Not like the brazen giant of Greek fame,
With conquering limbs astride from land to land;
Here at our sea-washed, sunset gates shall stand
A mighty woman with a torch, whose flame
Is the imprisoned lightning, and her name
Mother of Exiles. From her beacon-hand
Glows world-wide welcome; her mild eyes command
The air-bridged harbor that twin cities frame.
“Keep, ancient lands, your storied pomp!” cries she
With silent lips. “Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tost to me,
I lift my lamp beside the golden door!”

(कविता https://www.poets.org/poetsorg/poem/new-colossus ह्या लिंकवरून घेतलेली आहे)

ह्या कवितेला धरून, पण आशयाच्या दृष्टीने पूर्ण वेगळ्या काही ओळी (अर्थात मी लिहिलेल्या)

अरे कसला आलाय statue of liberty, म्हणे ज्योत स्वातंत्र्याची
आम्ही पसरली आमच्या अंगावर सुबक पैठणी इतिहासाची
सर्वात उंच, घोड्यावर सज्ज, दूर जमिनीवर त्याची प्रजा
समुद्रात उभा एकाकी मिथकांच्या अंधारात जाणता राजा
मग उरे का ना मूल उपाशी, आणि बाप गळफ़ाशी
त्यांना दावू टोक ज्वलंत तलवारीचे दूर समुद्राशी
अरे, लोकशाहीच्या देशांनो, जावो भोसड्यात तुमचे दंभ
कल्पित माणसाचे स्वातंत्र्य, खरा तेवढा आमचा विजयस्तंभ
असतील जरी लोक भुकेने खंगलेले, रांकेत उभे, किंवा दिसतही नसलेले
कितीही गेले चिरडले, दुर्लक्षले, डावलले तरी बेहत्तर
प्रेरणा, आशा, जोश, उत्साह आणि मते सर्वकाळ मिळवण्या  

उभे करीत राहू आम्ही सर्वोच्च सरकारी पत्थर     

आजचे मरण उद्यावर ढकलले

  आजचे मरण उद्यावर ढकलले , तसे उद्याचे कलले किंचित परवावर , आणि परवाचे अंशतः तेरवावर टीचभर जागा झाली तिथे थोडे बूड टेकले खोल श्वास घे...