Thursday, September 30, 2010

काय झालंय तुम्हाला?

काय झालंय तुम्हाला?
कंटाळा आलाय..
मग? त्यात काय एवढा? मजा येईल असं करा काहीतरी...
पण मला माझाच कंटाळा आलाय....
म्हणजे?
म्हणजे मला 'मी' अशी एक काही कल्पना माझ्यावर लादता येत नाहीये. आता दुसरं काही बनून पाहावंसं वाटतंय.
काय बोलताय तुम्ही हे?
नाही म्हणजे, जाणवतं म्हणजे काय किंवा वाटतं म्हणजे नेमक काय वाटतं असे प्रश्न पडायला लागले आहेत....
तुम्ही पुस्तकं वाचता वाटतं आणि तीही नको ती....
म्हणजे?
तुम्हीच सांगा काय वाचता ते.... सध्या काय वाचताय?
मार्क्वेझचं 'हंड्रेड इअर्स ऑफ सोलीट्युड' .. पण याचा काय संदर्भ....
कळेल... पुढे सांगा...
तेच.... मला कळत नाहीये कि मी नेमका खरा केव्हा असतो....
आणि मध्ये मध्ये तुम्हाला तुम्ही वाचलेल्या पुस्तकातल्या पात्रांसारखा वाटत असेल किंवा तुम्ही लिहित असाल ते त्या पुस्तकातल्या शब्दांची किंवा त्यांच्या अर्थाची फेरमांडणी असेल... असं होतंय का?
हो... तुम्हाला कसं माहित?
राहू द्या... पुढे सांगा... नवे प्रश्न घेऊन उधारी वाढवू नका.
मध्ये मध्ये कानापाशी नुसती गुणगुण ऐकू येते आवाजांची... आणि कुठल्याच आवाजाचा अर्थबोध होत नाही.... आणि जे थोडाफार कळत ते आवाज मी जिथे बसलेलो असतो तिथले नसतातच... खूप आधी कोणी मारलेल्या हाका, कोणाशी मारलेल्या गप्पा...
हं..अजून
किंवा कोणी माझ्याशी बोलत असलं आणि मी त्या माणसाकडे बघितलं कि मला त्या माणसाचे आधी माहित असलेले सगळे संदर्भ मागे पार्श्वभूमीला दिसू लागतात, आणि एखादं विडीओ पाहिल्यासारखं वाटतं....
तुम्ही फ्रेंच वगैरे सिनेमे पण बघता वाटतं... असू दे.. पुढे...
आणि एखादा जुना फोटो बघत असलो कि आजूबाजूने कुठले कुठले धागे येऊन त्या फोटोच्या एक एक कडांना चिकटत जातात, आणि तो फोटो त्या काळाचा एक तुकडा बनून विरघळत जातो असं वाटत रहाता...
आणि?
आणि काही चूक-बरोबर असं पण वाटत नाही. जे वाटतं ते सगळं साहजिक असं वाटतं...
मग? यात काय वेगळं आहे?
नाही पण, आधी असं वाटत नसे.
पण, काही गोष्टी नंतर नंतर वाटण्याच्या बंदच होतात. आपण शिकत जातो...
पण शिकत जाणे म्हणजे चूक-बरोबर हा फरक कळणं ना. असं कशाचंच काही न वाटण्याच्या टोकाला पोचायचा तर मठ्ठ अंधार बरा ना...
तुम्ही लिहिता वगैरे सुद्धा असं दिसतंय...
का? राहिलं...उधारी नको....
पुढे...
पण मग आपल्याला जे वाटतं त्यातलं काय करायचं आणि काय नाही हे कसं ठरवणार... आणि ठरवलं नाही तर मी एकच जागी गोल गोल फिरून कंटाळणार ना...
मग?
अर्थात कुठे ना कुठे तोल ढळतो आणि तसा चालू लागतो मी. पण मग परत इथे येतोच...
इथे म्हणजे?
इथे, जिथे सगळंच चूक किंवा सगळंच बरोबर वाटतं अशा ठिकाणी...
हं.... अजून?
तरी ठीके... चूक-बरोबर नाही कळल्याने एवढा काही विशेष फरक नाही. बौद्धिक मनोरंजन नुसतं..
मग? संपला प्रश्न?
कुठला प्रश्न? मी तर नुसतंच सांगतोय आत्मवृत्तपर ..
बर..बर.. सांगा..
आणि काही वेळा बर्याच जगण्याची ओझी वेताळासारखी मानगुटीला जाणवतात...
कोणाच्या मानगुटीला?
जे काही मी त्या वेळी जगत असतो त्या वेळच्या जगण्याला...
हं...मग?
आणि बर्याचदा चुकीच्या स्टेजवर प्रवेश करून चुकीचे संवाद म्हणत असल्यासारखा वाटतं...
आणि?
आणि तरीही कोणी हाकलत नाही... किंबहुना बरेच जण वेगवेगळ्या नाटकातले संवाद आणि हातवारे करत असतात... आणि तरीही लोक टाळ्या देतात हो...
लोक?
हं... लोक...जे नाटक बघत असतात...
अहो, पण तुम्ही म्हणालात ना कि तुम्हाला नाटकात गेल्यासारखं वाटतं... खरे कुठे जाता?
पण खरा असतोच कुठे मी? नाटकात गेल्यासारखं वाटतं तसा टाळ्या पण वाटणार ना.... सोक्रेतीसाच्या नाटकात गुहेताल्याना कसं कडेशी प्रकाश दिसतो.... शेवटी असतं काय? वाटणं हेच असणं
बर..बर... टाळ्या मिळाल्यावर पुढे?
अहो त्रास होतो टाळ्यांचा... त्यात आपल्या टाळ्या कुठल्या आणि आपण सगळ्या गोंधळात आपलं गोंधळ मिसळला याची बिदागी कुठली हे कळत नाही हो...
अहो, पण तुम्हीच म्हणालात ना कि असं कळलं कशाला हवं....
अहो म्हटलं म्हणून असं असतं का लगेच... जसं चूक-बरोबर नाही, तसं खरं-खोटं तरी कुठे असणार....ज्याच्यावर विश्वास ते खरं असंच ना...
बर.बर....
कधी कधी मी संवाद म्हणताच नाही.. जे वाटतं तेच म्हणतो... अगदी तसंच...
आणि मग?
आणि तेव्हा लोक अजून टाळ्या देतात काय संवाद लिहिला आणि म्हटला म्हणून... त्यांना कळत नाही कि आता मी मटकन खाली पडेन, तर त्यांनी फक्त माझ्या उशाला बसायला हवं... तर ते टाळ्याच मारतात...
तुम्हाला कंटाळा आलाय कि सहानुभूती हवीये....
अनुभूती हवीये फक्त.... देता?
......
आणि एक, इथे तिथे कविता सुचतात...
मग?
आणि मग, एवढे सगळे शब्द नाही हो सांभाळता येत... एवढ्या सगळ्या न जाता आलेल्या गावांची चित्र टांगायला दिवाणखाना पुरतंच नाही हो... आणि मला जायचय घरी, गावाला... त्याचं नुसतं चित्र नाही काढायचं... कंटाळा आलाय...
.....
.....
.....
.....
आहात का? का हेही मीच माझ्याशी....

आजचे मरण उद्यावर ढकलले

  आजचे मरण उद्यावर ढकलले , तसे उद्याचे कलले किंचित परवावर , आणि परवाचे अंशतः तेरवावर टीचभर जागा झाली तिथे थोडे बूड टेकले खोल श्वास घे...